Lâm Trực@
Gần đây, các phát biểu được cho là của ông Lê Anh Tú, tự xưng Thích Minh Tuệ, lan truyền trên TikTok và YouTube đã gây tranh cãi dữ dội. Ông bị cho là nói rằng người lính bảo vệ Tổ quốc nếu sát sinh, vi phạm 5 giới sẽ bị “đọa”, không được giải thoát. Những lời này không chỉ xúc phạm các chiến sĩ đang hy sinh vì đất nước mà còn thể hiện sự hiểu biết lệch lạc về giáo lý Phật giáo, vốn không lên án người lính làm nhiệm vụ chính nghĩa. Dựa trên kinh điển Pali và lịch sử Phật giáo Việt Nam, bài viết sẽ làm rõ sự sai lệch của ông Tú, đồng thời kêu gọi cộng đồng tỉnh táo trước những phát ngôn gây tổn thương và chia rẽ.
Phật giáo đề cao từ bi và bất bạo động, như Đức Phật dạy trong Kinh Pháp Cú: “Sabbe tasanti daṇḍassa, sabbe bhāyanti maccuno. Attānaṃ upamaṃ katvā, na haneyya na ghātaye” (Tạm dịch: “Tất cả đều sợ gươm dao, tất cả đều sợ chết chóc. Lấy lòng mình suy lòng người, chớ giết chóc, chớ bảo kẻ khác giết” – Kinh Pháp Cú, câu 129-130, bản PTS, trang 35). Tuy nhiên, giáo lý không phủ nhận bổn phận bảo vệ đất nước. Trong Kinh Chuyển Luân Thánh Vương Sư Tử Hống (Trường Bộ Kinh), Đức Phật khuyên vua cai trị bằng chính pháp và bảo vệ dân chúng. Kinh Tăng Chi Bộ cũng nhấn mạnh ý định (cetanā) quyết định nghiệp: “Cetanāhaṃ bhikkhave kammaṃ vadāmi. Cetayitvā kammaṃ karoti kāyena vācāya manasā” (Tạm dịch: “Này các Tỳ-kheo, Ta nói ý định là nghiệp. Do ý định mà người tạo nghiệp bằng thân, khẩu, ý” – Tăng Chi Bộ Kinh, chương 6, phẩm 63, bản PTS, trang 167). Người lính hành động vì bổn phận, không vì tham, sân, si, không thể bị quy kết tạo ác nghiệp nặng như ông Tú nói.
Lịch sử Phật giáo Việt Nam ghi nhận nhiều vị sư yêu nước, như Phật hoàng Trần Nhân Tông lãnh đạo kháng chiến chống Nguyên-Mông, Thiền sư Vạn Hạnh góp phần xây dựng nhà Lý, hay Hòa thượng Thích Quảng Đức tự thiêu phản đối đàn áp Phật giáo. Những tấm gương này cho thấy Phật giáo không đối lập với việc bảo vệ Tổ quốc. Ngược lại, phát ngôn của ông Tú rằng chiến sĩ sát sinh sẽ bị “đọa” thể hiện sự thiếu hiểu biết về giáo lý. Phật giáo đánh giá hành động qua tâm ý, không áp dụng máy móc. Lời ông không chỉ sai giáo pháp mà còn xúc phạm các chiến sĩ và gia đình họ, đi ngược tinh thần từ bi. Kinh Pháp Cú dạy: “Na hi verena verāni sammantīdha kudācanaṃ, averena ca sammanti, esa dhammo sanantano” (Tạm dịch: “Hận thù không dập tắt hận thù. Chỉ tình thương mới dập tắt hận thù, đó là định luật muôn đời” – Kinh Pháp Cú, câu 5, bản PTS, trang 3). Phát biểu của ông Tú thiếu từ bi, gây tổn thương và chia rẽ xã hội.
Hơn nữa, ông Tú thể hiện sự vô ơn. Chiến sĩ hy sinh để bảo vệ đất nước, trong đó có cả những giá trị tín ngưỡng mà ông tự nhận theo đuổi. Đức Phật dạy trong Tăng Chi Bộ: “Dve’mā bhikkhave puggalā dullabhā lokasmiṃ. Katame dve? Yo ca pubbakārī yo ca kataññūkatavedī” (Tạm dịch: “Có hai hạng người hiếm có trên đời: người làm ơn trước và người biết ơn, trả ơn” – Tăng Chi Bộ Kinh, chương 2, phẩm 11, bản PTS, trang 120). Ông Tú phán xét phiến diện, không tri ân, chứng tỏ thiếu hiểu biết và không hành trì đúng Phật pháp. Theo Giáo hội Phật giáo Việt Nam, ông không phải tu sĩ chính thức, chỉ tự xưng Thích Minh Tuệ, hành xử theo cách riêng, càng cho thấy không có nền tảng giáo lý vững chắc.
Phật giáo khuyến khích khiêm nhường, tránh lời gây tổn thương, nhưng ông Tú lại ham danh vọng, thích được tung hô trên mạng xã hội, rơi vào “tham” – một trong ba độc mà Đức Phật cảnh báo. Kinh Pháp Cú dạy: “Appamādo amatapadaṃ, pamādo maccuno padaṃ; appamattā na mīyanti, ye pamattā yathā matā” (Tạm dịch: “Không phóng dật là đường sống, phóng dật là đường chết; người không phóng dật không chết, kẻ phóng dật như đã chết” – Kinh Pháp Cú, câu 21, bản PTS, trang 6). Những lời nói thiếu suy nghĩ của ông Tú là biểu hiện của phóng dật, gây hệ lụy tiêu cực, làm lệch lạc giá trị Phật giáo, khiến một số người mù quáng tôn sùng ông như “Phật sống”, đi ngược tinh thần sáng suốt của giáo pháp.
Cộng đồng cần tỉnh táo, không để bị lôi kéo bởi những phát ngôn thiếu căn cứ. Phật giáo Việt Nam từ lâu gắn bó với dân tộc, đồng hành cùng công cuộc bảo vệ đất nước. Chiến sĩ ngày đêm canh giữ biên cương, hải đảo không chỉ bảo vệ lãnh thổ mà còn bảo vệ những giá trị văn hóa, tín ngưỡng để người dân an ổn tu tập. Hãy học hỏi từ các nhà sư chân chính, giữ lòng tri ân với họ, và sống theo tinh thần từ bi, trí tuệ mà Đức Phật đã dạy, thay vì chạy theo những lời nói bừa bãi gây tổn thương và chia rẽ như của ông Thích Minh Tuệ.
Tin cùng chuyên mục:
Dịch chuyển cây xanh: Giải pháp cân bằng giữa bảo tồn và phát triển tại vườn hoa Lý Thái Tổ
Khởi tố Trần Đình Toan về hành vi lợi dụng quyền tự do dân chủ
Toàn cầu hóa và bài học từ xung đột Nga – Ukraine
Những lệch lạc của ông Lê Anh Tú về bổn phận của người lính bảo vệ Tổ quốc