Nga tuyên bố đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen -

Điện Kremlin cho biết, sự cố cầu Crimea bị tấn công không phải là lý do Nga không gia hạn thỏa thuận ngũ cốc, mà do phần liên quan đến Nga trong thỏa thuận vẫn chưa được thực hiện. Nga sẽ quay lại thực hiện thỏa thuận ngay sau khi phần này được hoàn thành.

Do phần của Nga trong các thỏa thuận chưa được thực hiện

Hôm 17/7, Thư ký báo chí Điện Kremlin, Dmitry Peskov cho biết, hiệu lực về thỏa thuận ngũ cốc thực tế đã chấm dứt.

“Trên thực tế, thỏa thuận Biển Đen hết hiệu lực vào ngày hôm nay. Như Tổng thống Putin nói trước đó, hạn chót là ngày 17/7. Thật không may, phần liên quan đến Nga trong thỏa thuận Biển Đen này vẫn chưa được thực hiện cho đến nay. Do đó, hiệu lực của nó bị chấm dứt.”, ông Peskov giải thích, cho biết, ngay sau khi phần của Nga trong các thỏa thuận được hoàn thành, Nga sẽ quay lại thực hiện ngay lập tức.

“Thỏa thuận ngũ cốc dừng lại. Ngay sau khi hoàn thành phần của Nga, phía Nga sẽ ngay lập tức quay trở lại thực hiện thương vụ này.”, Thư ký báo chí Điện Kremlin nhấn mạnh.

Trước đó, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Nam Phi Cyril Ramaphosa, Tổng thống Nga Vladimir Putin, nói, các cam kết dỡ bỏ rào cản đối với việc xuất khẩu lương thực và phân bón của Nga vẫn chưa được thực hiện. Ông Putin nhấn mạnh, mục tiêu chính của thỏa thuận là cung cấp ngũ cốc cho các quốc gia có nhu cầu, bao gồm cả lục địa châu Phi, cũng đã không được thực hiện đúng mức.

Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen đã cho phép ba cảng của Ukraine xuất khẩu 32,9 triệu tấn ngũ cốc và thực phẩm khác ra thế giới. Nguồn: iStock.com

Đầu tháng 6, Liên minh châu Âu (EU) gia hạn đến ngày 15/9 các hạn chế đối với việc nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp Ukraine đối với một số quốc gia thuộc Liên minh.

Theo quyết định, các sản phẩm lúa mì, ngô, hạt cải dầu và hạt hướng dương chỉ được phép lưu thông tự do tại các quốc gia thành viên EU, ngoại trừ Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia.

Vào cuối tháng 3, lãnh đạo một số nước EU yêu cầu người đứng đầu Ủy ban châu Âu, Ursula von der Leyen, can thiệp vào cuộc khủng hoảng do dòng ngũ cốc từ Ukraine gây ra.

Trước câu hỏi liệu “vụ tấn công khủng bố” vào cầu Crimea có phải là lý do Nga không gia hạn thỏa thuận ngũ cốc hay không, Thư ký báo chí Điện Kremlin khẳng định ‘không’, nói, đó là 2 việc “hoàn toàn không liên quan” và thực ra trước đó, Nga đã đưa ra tín hiệu chưa sẵn sàng gia hạn thỏa thuận.

Hôm 5/7, ông Peskov đã tuyên bố, phần thỏa thuận liên quan đến Nga trong sáng kiến này vẫn chưa được thực hiện, vì vậy không có cơ sở nào để gia hạn thỏa thuận.

Asl Tia, một tàu chở ngũ cốc Ukraine, đi qua neo biển Bosporus đến Biển Marmara, ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 2/11/2022. Ảnh: AFP.

Theo truyền thông Nga, đại diện Liên Hợp Quốc tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, đã nhận được thông báo từ Moscow về việc đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc.

Thỏa thuận này do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian vào tháng 7 năm ngoái, nhằm giảm bớt cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu bằng cách cho phép xuất khẩu ngũ cốc Ukraine bị chặn bởi cuộc xung đột của Nga một cách an toàn.

Thỏa thuận vẫn có khả năng được gia hạn!

Sáng kiến ngũ cốc Biển Đen được ký kết tháng 7/2022 giữa Nga và Ukraine do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian, chủ yếu nhằm giảm bớt cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu, bằng cách cho phép xuất khẩu ngũ cốc Ukraine qua Biển Đen, vốn bị chặn bởi cuộc xung đột, một cách an toàn.

Một thỏa thuận riêng biệt đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển thực phẩm và phân bón của Nga trong bối cảnh các biện pháp trừng phạt của phương Tây.

Việc điều phối lưu lượng tàu chuyên chở do Trung tâm điều phối chung ở Istanbul xử lý.

Tháng 9 năm ngoái, Tổng thống Nga Putin chỉ ra rằng, phương Tây xuất khẩu phần lớn ngũ cốc của Ukraine sang các quốc gia của họ chứ không phải các nước nghèo ở châu Phi. Từ ngày 18/5, Nga đã gia hạn thỏa thuận thêm 60 ngày, cho đến ngày 17/7.

Sáng kiến ngũ cốc là phần không thể tách rời của một thỏa thuận trọn gói. Phần thứ hai là bản ghi nhớ được ký kết giữa Nga và LHQ dự kiến cho ba năm, quy định việc bãi bỏ lệnh cấm xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga, khôi phục kết nối SWIFT của Ngân hàng Nông nghiệp Nga Rosselkhozbank, nối lại việc cung cấp máy móc nông nghiệp, phụ tùng và dịch vụ, khôi phục đường ống dẫn amoniac Togliatti-Odessa, cũng như một số biện pháp khác. Theo ghi nhận tại Moscow, phần nội dung này của thỏa thuận trọn gói vẫn chưa được thực hiện.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, cho biết, ông tin rằng Tổng thống Nga Putin vẫn muốn gia hạn thỏa thuận, điều có thể được quyết định trước khi ông Putin thăm Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 8 tới. Ảnh: Sputnik.

Theo Trung tâm Điều phối Chung ở Istanbul, sáng kiến ngũ cốc Biển Đen đã cho phép ba cảng của Ukraine xuất khẩu 32,9 triệu tấn ngũ cốc và thực phẩm khác ra thế giới, hơn một nửa trong số đó là xuất khẩu sang các nước đang phát triển.

Ngay sau khi Điện Kremlin thông báo thỏa thuận ngũ cốc kết thúc, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, cho biết, ông tin rằng người đồng cấp Nga Putin vẫn muốn duy trì thỏa thuận quan trọng ở Biển Đen.

Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ nói, ông sẽ hội đàm với nhà lãnh đạo Nga trước chuyến thăm dự kiến của ông Putin tới Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 8.

“Tôi cho rằng, bất chấp tuyên bố ngày hôm nay, bạn tôi Vladimir Putin vẫn muốn tiếp tục thỏa thuận”, ông Erdogan nói với các phóng viên trước khi lên đường tới Ả Rập Saudi trong khuôn khổ chuyến công du vùng Vịnh kéo dài ba ngày.

Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ lưu ý, một thỏa thuận cho phép sáng kiến ngũ cốc Biển Đen không bị gián đoạn vẫn có thể xảy ra trước chuyến thăm của ông Putin, đồng thời cho biết, các cuộc đàm phán đang được tiến hành để đạt được mục tiêu này.

Nguồn: Văn Phong/Sputnik