Lâm Trực@
Đảnh lễ là một nghi thức quan trọng trong đạo Phật, thể hiện sự tôn kính, biết ơn và khiêm tốn đối với Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng) hoặc các bậc tôn túc, thầy tổ. Đây không chỉ là hành động bên ngoài như cúi lạy, quỳ gối, mà còn bao gồm cả tâm thành kính bên trong. Đảnh lễ giúp người Phật tử nuôi dưỡng tâm từ bi, từ bỏ ngã mạn và hướng đến sự thanh tịnh. Theo giáo lý nhà Phật, đảnh lễ phải xuất phát từ sự chân thành, không vì danh lợi hay hình thức. Người nhận đảnh lễ cũng phải là những bậc có đạo đức, tu tập chân chính và xứng đáng với sự tôn kính đó.
Khi nhận đảnh lễ, người được đảnh lễ cần phải hành xử đúng theo quy định của nhà Phật để thể hiện sự khiêm tốn và tôn trọng đối với người đảnh lễ. Theo truyền thống Phật giáo, người nhận đảnh lễ không nên tỏ ra kiêu ngạo hoặc xem mình là trung tâm. Thay vào đó, họ cần phải có thái độ từ bi, nhẹ nhàng, và luôn nhắc nhở bản thân rằng sự tôn kính mà họ nhận được là nhờ vào giáo pháp chứ không phải vì bản thân họ. Người nhận đảnh lễ cũng nên khuyên bảo, hướng dẫn người đảnh lễ tu tập đúng chánh pháp, giúp họ hiểu rõ ý nghĩa của việc đảnh lễ là để nuôi dưỡng tâm từ bi và trí tuệ, chứ không phải vì danh lợi hay hình thức.
Về mặt thân hành, người nhận đảnh lễ thường có cách đáp lễ phù hợp. Ví dụ, họ có thể chắp tay trước ngực, cúi đầu nhẹ, hoặc nói một lời chúc lành để đáp lại sự tôn kính của người đảnh lễ. Điều này không chỉ thể hiện sự khiêm tốn mà còn giúp người đảnh lễ cảm thấy được tôn trọng và an lạc. Sự đáp lễ này cũng là cách để người nhận đảnh lễ truyền tải thông điệp từ bi và trí tuệ của đạo Phật đến với người khác.
Trong thời gian gần đây, trường hợp ông Lê Anh Tú, tự nhận pháp danh là Thích Minh Tuệ, đã gây ra nhiều tranh cãi. Ông từng rời chùa và tự ý tu theo hạnh đầu đà, nhưng do nhận thức chưa đầy đủ, ông đã hành trì chưa đúng 13 hạnh đầu đà. Dù vậy, ông vẫn nhận được sự mến mộ và đảnh lễ từ nhiều người. Điều này đặt ra câu hỏi: Việc ông Thích Minh Tuệ nhận đảnh lễ từ người mến mộ là đúng hay sai?
Nếu ông Thích Minh Tuệ thực sự có tâm tu hành chân chính, sống đúng theo giáo pháp và có đạo đức, thì việc nhận đảnh lễ từ người mến mộ là hợp lý. Điều này thể hiện sự tôn kính của Phật tử đối với người tu hành. Tuy nhiên, nếu ông tu hành sai phương pháp, không đúng với giáo lý nhà Phật, hoặc nhận đảnh lễ vì danh lợi cá nhân, thì điều này là không phù hợp. Việc nhận đảnh lễ trong trường hợp này có thể dẫn đến sự hiểu lầm và ngộ nhận về giáo pháp.
Nguyên nhân của sự tranh cãi nằm ở chỗ ông Thích Minh Tuệ tự ý rời chùa và tu theo hạnh đầu đà mà không có sự hướng dẫn chính thức từ các bậc tôn túc. Điều này cho thấy sự thiếu hiểu biết đầy đủ về giáo lý và phương pháp tu tập. Việc tu sai 13 hạnh đầu đà càng khẳng định rằng ông chưa thực sự thấu hiểu và thực hành đúng cách. Điều này có thể khiến người khác hiểu lầm về hạnh đầu đà và giáo pháp nhà Phật.
Theo đạo Phật, người nhận đảnh lễ phải là những bậc có đạo đức, tu tập chân chính và xứng đáng với sự tôn kính. Nếu một người tu hành sai phương pháp, không đúng với giáo lý, thì việc nhận đảnh lễ là không phù hợp và có thể gây ra những hậu quả tiêu cực, khiến người khác tu tập sai lệch, làm mất đi sự tôn nghiêm của đạo Phật, và tạo ra sự ngộ nhận về đạo đức và tu hành.
So sánh với trường hợp của ông Thích Minh Tuệ, chúng ta thấy rằng ông đã không tuân thủ đúng quy định của nhà Phật khi nhận đảnh lễ. Thay vì thể hiện sự khiêm tốn và hướng dẫn người đảnh lễ tu tập đúng chánh pháp, ông lại để người khác đảnh lễ mình một cách thiếu hiểu biết và bản thân ông cũng không hành lễ đáp lại bằng cách chắp tay hoặc xá nhẹ, thể hiện lòng khiêm tốn và từ bi. Điều này không chỉ làm mất đi ý nghĩa chân chính của việc đảnh lễ mà còn có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực cho cả ông và những người mến mộ ông.
Từ trường hợp của ông Thích Minh Tuệ, chúng ta có thể rút ra bài học quan trọng. Người tu hành cần phải thấu hiểu và thực hành đúng giáo lý nhà Phật. Phật tử cần tỉnh táo và tìm hiểu kỹ trước khi đảnh lễ một ai đó. Sự tôn kính phải xuất phát từ tâm thành kính và hiểu biết, không nên vì danh lợi hay hình thức. Đảnh lễ là một hành động thiêng liêng, và chỉ khi được thực hiện đúng cách, nó mới mang lại lợi ích cho cả người đảnh lễ và người nhận đảnh lễ.
Trong trường hợp của ông Thích Minh Tuệ, nếu ông không tu tập đúng phương pháp và không có đạo đức chân chính, thì việc nhận đảnh lễ từ người mến mộ là không phù hợp. Điều này nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc tu hành đúng đắn và sự cần thiết của việc tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi thể hiện sự tôn kính đối với bất kỳ ai. Đạo Phật luôn đề cao sự chân thành, khiêm tốn và hiểu biết, và những giá trị này cần được duy trì trong mọi hành động, kể cả việc đảnh lễ.
Chép từ FB Chu Minh Khôi.
Hoà thượng nói với tôi rằng: Xưa kia, Đức Phật đi khất thực để sống. Phật giáo vào Việt Nam lâu rồi, không còn truyền thống khất thực ở miền Bắc nữa. Các Tổ xây dựng tùng lâm, chủ trương một ngày không làm, một ngày không ăn (Nhất nhật bất tác, nhất nhật bất thực). Cho nên phải tự nuôi sống bản thân mình, tự lo liệu việc sinh hoạt, không dựa vào tín thí. Ăn của tín thí mà không tu được thì sẽ tội lỗi. Cho nên mình cứ tự làm lấy, được nhiều thì dùng nhiều, được ít thì dùng ít. Không xây được chùa, thì chỉ cần có ngọn đèn, nén nhang cúng Phật.
Ngoài trồng lúa tẻ lấy gạo ăn hàng ngày, chùa Giáng thường trồng một ít lúa nếp, lấy gạo nếp để đến Tết gói bánh chưng chay, đồ xôi, nấu chè… để cúng Phật. Tết năm 1983, do trước đó mất mùa lúa, gạo tẻ đã không đủ ăn, gạo nếp càng không có hạt nào. Đến ngày 29 Tết mà không thấy Thầy chuẩn bị gì cho Tết. Tôi hỏi Thầy, có nấu xôi, chè, làm bánh chưng không? Hoà thượng Phổ Tuệ bảo: Thôi, ngày thường ăn thế nào, thì Tết nhất cũng thế thôi, mồng Một Tết có cơm ăn với muối trắng, rau cải bắp luộc là tốt rồi.
Nhưng đến chiều hôm ấy, nhìn thấy vẻ mặt tôi không được vui, Thầy bảo: “Tết sẽ vẫn có đủ các món. Đem giấy bút vào đây!”.
Tôi đem giấy bút vào gian buồng của Hoà thượng, Thầy đọc cho bài thơ, bảo tôi chép và treo lên.
“Nhà Chùa Tết nhất nghĩ mà vui
Lộc Phật ban cho đủ mọi mùi
Giò thủ Lăng nghiêm, Viên giác bánh
Chè Ba-la-mật, Pháp hoa xôi
Kìa mâm Bảo tích, bày trăm vị
Lọ đũa Kim cương sắp bốn đôi
Trải chiếu luật nghi nhà trượng thất
Bạn cao Tăng đến thỉnh lên ngồi”.
Tết không có bánh, xôi, chè, Hoà thượng lấy các kinh Phật, các Pháp ra để chế thành các món ăn. Như một lời nhắc nhủ rằng, Tết vẫn luôn đủ đầy khi ta nắm chắc các Pháp của đạo Phật. Và đời sống vật chất có thể thiếu thốn, nhưng việc tu học không lúc nào được sao nhãng.