Hai nhà khoa học Việt Nam nhận giải thưởng hàn lâm Pháp

Chiều 17/10, tại thủ đô Paris, Viện Hàn lâm Khoa học (trực thuộc Viện Pháp) tổ chức Lễ trao giải thưởng năm 2023 cho các nhà khoa học nổi bật và những nhà nghiên cứu trẻ quốc tế. Việt Nam có hai nhà nghiên cứu khoa học được vinh danh gồm Trần Quang Hóa (giảng viên Trường Đại học Sư phạm – Đại học Huế) và Hoàng Thị Giang (cán bộ Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam).

Viện Hàn lâm Khoa học Pháp trao giải thưởng năm 2023 cho các nhà khoa học nổi bật và những nhà nghiên cứu trẻ quốc tế. (Ảnh: MINH DUY)

Thay mặt cho đoàn chủ tọa, bác sĩ, Giáo sư miễn dịch nhi khoa, nhà nghiên cứu y học và liệu pháp gene Alain Fischer cho biết, 45 giải thưởng sẽ được trao cho 60 người đoạt giải thuộc nhiều lĩnh vực nghiên cứu khoa học cơ bản và ứng dụng.

Giải thưởng nhằm tôn vinh những tài năng và đóng góp khoa học, công trình nghiên cứu của các nhà khoa học đặt nền móng cho việc mở ra các lĩnh vực khám phá khoa học mới.

Đặc biệt, các nhà khoa học nữ được trao giải thưởng lần này chiếm 1/3 tổng số, phản ánh rõ sự tham gia tích cực của nữ giới trong các công trình nghiên cứu khoa học ngày nay.

Giáo sư Alain Fischer đánh giá cao sự tham gia tích cực của các nhà khoa học nữ trong các công trình nghiên cứu. (Ảnh: MINH DUY)

“Tôi hy vọng đây sẽ những tấm gương nhằm khuyến khích hơn nữa các nhà khoa học nữ trẻ dấn thân vào con đường nghiên cứu, nhất là trong các lĩnh vực toán học, khoa học máy tính, vật lý, bản chất của vũ trụ,…”, Giáo sư Alain Fischer nhấn mạnh.

Lễ trao giải cũng tôn vinh các dự án hợp tác giữa các nhà nghiên cứu Pháp và quốc tế, như giải thưởng “Bệ phóng hợp tác song phương trong nghiên cứu với các nước ASEAN” với sự tham gia của nhiều quốc gia như Indonesia, Thái lan, Singapore và Việt Nam.

Nhà khoa học Trần Quang Hóa thực hiện dự án hợp tác cùng giáo sư Marc Chardin, chuyên gia Viện Toán học Jussieu Paris Rive Gauche (Trung tâm Nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp) – giảng viên Đại học Sorbonne (Pháp), với đề tài nghiên cứu là lý thuyết toán hình học, ánh xạ hữu tỷ, những ứng dụng của chúng trong không gian 3 chiều và mô hình hóa các sản phẩm.

Giải thưởng quốc tế được Viện Hàn lâm Khoa học Pháp trao tặng hằng năm nhằm vinh danh các công trình hợp tác khoa học nổi bật giữa Pháp và các nước, cũng như các tổ chức quốc tế.

Nhà khoa học Trần Quang Hóa tập trung nghiên cứu đại số giao hoán, với những ứng dụng vào hình học đại số và đại số tổ hợp, đặc biệt đào sâu nghiên cứu về đại số Rees, chỉ số chính quy Castelnuovo-Mumford và ứng dụng của chúng vào việc nghiên cứu các ứng dụng tương ứng.

Chia sẻ với phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Pháp, Giáo sư Marc Chardin cho biết, lần đầu tiên tới Việt Nam cách đây 20 năm và có cơ hội được làm việc cùng các chuyên gia, những người nghiên cứu toán học tại Viện Toán học Hà Nội. Ông đánh giá cao những bước phát triển vượt bậc của nền toán học Việt Nam trong thời gian qua.

Nhà khoa học Trần Quang Hóa (giảng viên Trường Đại học Sư phạm – Đại học Huế) cùng cộng sự là Giáo sư Marc Chardin (bên trái), chuyên gia Viện Toán học Jussieu Paris Rive Gauche (Trung tâm Nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp) – giảng viên Đại học Sorbonne (Pháp). (Ảnh: MINH DUY)

Nghiên cứu gene và đặc tính gene của các giống lúa chất lượng cao nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu là đề tài trong suốt 12 năm qua mà nhà khoa học Hoàng Thị Giang hợp tác nghiên cứu cùng giáo sư Stéphane Jouannic (Viện Nghiên cứu Phát triển), Đơn vị nghiên cứu Đa dạng, Thích ứng, Phát triển Cây trồng (DIADE) thuộc trường Đại học Montpellier và Trung tâm Hợp tác quốc tế Nghiên cứu Phát triển Nông nghiệp Pháp.

Nhà khoa học Hoàng Thị Giang đặc biệt quan tâm đến các yếu tố di truyền quyết định sự phát triển của hệ thống rễ, chất lượng hạt và khả năng thích ứng của cây lúa với những hạn chế về môi trường, góp phần thúc đẩy đa dạng di truyền và hỗ trợ bà con nông dân tại Việt Nam.

Nhà khoa học Hoàng Thị Giang (cán bộ Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam) cùng cộng sự là Giáo sư Stéphane Jouannic (bên trái) – Viện Nghiên cứu Phát triển thuộc trường Đại học Montpellier. (Ảnh: MINH DUY)

Ngoài hạng mục “Bệ phóng hợp tác song phương trong nghiên cứu với các nước ASEAN”, Viện Hàn lâm khoa học Pháp trao giải thêm ở các hạng mục khác như “Giải thưởng Quỹ Viện Hàn lâm Khoa học”, “Khoa học Hàng hải IFREMER”,” Đổi mới trong lĩnh vực hóa học vật liệu bền vững”, “Giải thưởng Marie Sklodowska Curie và Pierre Curie”, “Giải thưởng Điện lực Ampère”, “Vật lý thiên văn và Khoa học vũ trụ CNES”, “Khoa học cơ khí cho hàng không và vũ trụ ONERA”…

Tham dự lễ trao giải có Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng. (Ảnh: KHẢI HOÀN)

Viện Hàn lâm Khoa học Pháp được Vua Louis XIV thành lập năm 1666 nhằm khuyến khích và bảo vệ tinh thần nghiên cứu khoa học tại nước này.

Là 1 trong 5 hội học thuật trực thuộc Viện Pháp (Institut de France) – nơi tập hợp những nhà khoa học hàng đầu nước Pháp, viện có vai trò phản ánh, xem xét và đề xuất các giải pháp xã hội đặt ra trong quá trình phát triển của khoa học và công nghệ, đánh giá chất lượng nghiên cứu và giáo dục khoa học, phát triển quan hệ quốc tế trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ, đồng thời phổ biến các thành tựu khoa học tới công chúng.

Nguồn: Khải Hoàn & Minh duy

Phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Pháp