Não bộ Thích Minh Tuệ và ảo tưởng

Lâm Trực@

Tôi vẫn thường nói với bạn bè của mình: “Đừng để cho cái miệng của ai đó biến bạn thành con rối trong vở diễn của họ, nhất là khi vở đó lại viết bằng mực mê tín và đạo cụ là lòng cả tin của chính bạn.” Nhưng hình như lời ấy, trong thời đại mạng xã hội và bệnh lý tâm linh bùng phát, đã trôi tuột như nước đổ lá môn.

Chuyện của “Thích Minh Tuệ”, tức Lê Anh Tú – một người đàn ông không giấy tờ tu hành, không giáo chỉ, không thuộc bất kỳ tổ chức Phật giáo hợp pháp nào – vậy mà lại được ca tụng như một thánh nhân, một hiện thân của từ bi và trí tuệ. Bài viết của Hoàng Mập là một minh chứng hùng hồn cho cái gọi là “văn chương mê tín”, thứ văn chương không cần logic, không cần kiểm chứng, chỉ cần… một niềm tin bị bóp méo.

Người viết – xin lỗi tôi nói thẳng – không khác gì một người ngồi giữa chợ Đông Ba bán nước lã nhưng lại hét giá như sâm Ngọc Linh. Ông ta đưa ra các thuật ngữ nghe rất “có vẻ” khoa học như “sóng gamma”, “trí tuệ giác ngộ”, “não điều phối” – nhưng xin hỏi: ông lấy số liệu từ đâu? Ai đo điện não đồ của Lê Anh Tú? Bác sĩ nào xác nhận “não bộ đã tái cấu trúc”? Không ai cả. Không ai cả! Vậy mà vẫn viết, vẫn tung hê, vẫn rơi nước mắt ướt cả câu chữ chỉ vì một đôi chân sưng tấy mà tác giả gọi là “biểu hiện siêu việt sinh lý người thường“.

Người bình thường sẽ thấy một đôi chân phù nề, một người lảo đảo, ngủ đứng, là dấu hiệu báo động y tế. Nhưng trong mắt Hoàng Mập, đó là “đạo cụ của đạo lực”, là “bài học sống động về sự giải thoát khỏi mọi điều kiện”. Xin thưa, nếu thế thì hàng ngàn bệnh nhân suy tĩnh mạch, viêm khớp, hay người vô gia cư co quắp dưới gầm cầu cũng là “thánh sống” hết cả rồi!

Chưa dừng lại ở đó, tác giả còn đẩy sự hoang tưởng lên đỉnh điểm khi dẫn lời “Chân hư thì bỏ, chết thì vất xác…” như một câu nói giải thoát. Thưa ông, đây không phải là tinh thần Phật pháp, đây là tâm lý lệch chuẩn. Ở góc độ y học, đó là biểu hiện của rối loạn trầm cảm hoặc xung năng tự sát – nếu nói nhẹ thì là bệnh, nếu nói nặng là lời độc hại gieo rắc vào cộng đồng.

Không thể có một nền giáo dục nào cho phép người ta tin rằng, thân thể con người – thứ quý giá, là phương tiện để tu tập – lại có thể bị vứt bỏ như bao cát. Phật từng dạy phải yêu quý thân này như thuyền qua sông, như bè cứu người. Ở đâu ra cái lối tu hành báng bổ sinh mệnh như vậy? Và càng không thể có một nhà nước pháp quyền nào im lặng để những lời nói như thế lan truyền công khai mà không lên tiếng cảnh báo.

Tôi nói thẳng: cái mà bài viết của Hoàng Mập đang tô vẽ không phải là giác ngộ, mà là một sản phẩm được thổi phồng bằng công nghệ truyền thông và sự yếu kém trong phản biện xã hội. Người viết không phân biệt được giữa trí tuệ Phật giáo và tâm lý hoang tưởng. Ông ta gán cho Lê Anh Tú những phẩm chất siêu hình mà chính những bậc thiền sư chân chính cũng chưa từng tự xưng.

Và càng đáng sợ hơn, chính những lời khen ấy đang bị sử dụng để lật đổ trật tự lý trí. Khi một người như Lê Anh Tú được nâng lên thành “hiện tượng chưa từng có trong lịch sử loài người”, thì đó không còn là lòng tôn kính nữa. Đó là chủ nghĩa cá nhân cực đoan mang màu áo Phật giáo. Đó là sự phỉnh nịnh của truyền thông tự phong, nấp bóng tôn giáo để gieo rắc một loại virus nguy hiểm – virus chống lại tư duy biện chứng.

Không ai cấm bạn tin vào tôn giáo. Không ai ngăn bạn tìm đường tu tập. Nhưng xin đừng lôi đức Phật xuống thấp đến mức dùng một người không pháp danh, không thọ giới, không được Giáo hội công nhận – rồi tôn lên ngang hàng với Đạt Lai Lạt Ma chỉ vì… “ánh mắt trầm tĩnh” hay “đôi chân sưng mủ mà vẫn mỉm cười”. Đó là một sự xúc phạm nghiêm trọng đến cả lịch sử Phật giáo lẫn khoa học thần kinh.

Tôi biết, những người như Hoàng Mập sẽ vẫn viết, vẫn tung hô, vẫn dụ người khác rơi lệ trước một câu chuyện họ tự dựng nên. Nhưng tôi mong, những người còn trí tuệ, còn lòng tự trọng, hãy đủ tỉnh táo để đặt câu hỏi: “Liệu có thật là một người có thể ngủ đứng cả tháng, vận hành cơ thể bằng tâm thức, điều khiển tế bào bằng trí tuệ giác ngộ… chỉ vì đi bộ và ăn đồ cúng mỗi ngày?”

Chúng ta không thể tiếp tục sống trong một xã hội nơi người biết ít nhất lại nói to nhất. Chúng ta không thể để cho một kẻ như Lê Anh Tú – người mà ngay cả tổ chức Phật giáo cũng không thừa nhận – trở thành biểu tượng tinh thần chỉ nhờ một bài viết sướt mướt.

Nếu “não bộ khác 90% người bình thường” là điều khiến ông trở thành thánh, thì xin lỗi – tôi sợ cái 10% còn lại trong xã hội này sẽ không đủ sức chống đỡ cái 90% mê tín còn lại đang lây lan như dịch bệnh.