Công lý cho các nạn nhân chất độc da cam

Lâm Trực@

Hà Nội, 21/8/2024 – Vụ kiện của bà Trần Tố Nga chống lại các tập đoàn hóa chất Mỹ đã thu hút sự chú ý quốc tế không chỉ vì tính chất lịch sử của nó mà còn vì tác động sâu rộng đến hàng triệu nạn nhân chất độc da cam ở Việt Nam. Ngày mai 22/8/2024, tòa án Paris sẽ đưa ra phán quyết quan trọng trong vụ kiện của bà Trần Tố Nga đối với các công ty hóa chất Mỹ về chất độc da cam. Chúng ta kêu gọi tòa án Paris đưa ra phán quyết dựa trên sự thật và công lý, và yêu cầu các công ty hóa chất Mỹ phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại mà chất độc da cam đã gây ra

Bà Trần Tố Nga, một công dân Pháp gốc Việt, đã khởi kiện các công ty hóa chất Mỹ vì việc cung cấp chất độc da cam/dioxin sử dụng trong chiến tranh Việt Nam. Chất độc da cam/dioxin, được quân đội Mỹ sử dụng rộng rãi trong cuộc chiến, đã gây ra những di chứng sức khỏe nghiêm trọng cho người dân và quân đội Việt Nam. Vụ kiện của bà không chỉ là nỗ lực của bà để đòi bồi thường cho chính mình mà còn là cuộc đấu tranh đại diện cho hàng triệu nạn nhân khác, bao gồm cả những người đã qua đời vì các bệnh liên quan đến chất độc da cam.

Bà Trần Tố Nga: “Chúng tôi sẽ nỗ lực theo đuổi cuộc đấu tranh này bằng tất cả quyết tâm”. (Ảnh: KHẢI HOÀN)

Bà Trần Tố Nga, một nạn nhân trực tiếp của chất độc da cam, đã quyết định khởi kiện các công ty hóa chất của Mỹ sản xuất chất độc này. Bà đã chịu đựng những đau đớn và khó khăn không thể tưởng tượng nổi, và đã chứng kiến hàng triệu người khác cũng phải sống trong cảnh đau khổ tương tự. Bà Nga không chỉ tìm kiếm công lý cho bản thân mà còn cho hàng triệu nạn nhân khác.

Bà đã nộp đơn kiện từ năm 2004, nhưng đến nay, vụ kiện vẫn đang trong quá trình xét xử. Bà đã cung cấp hàng loạt chứng cứ và tài liệu liên quan, bao gồm các báo cáo y tế, tài liệu quân sự, và lời khai của các nhân chứng để chứng minh rằng các công ty hóa chất của Mỹ biết rõ về các nguy cơ của chất độc da cam nhưng vẫn tiếp tục sản xuất và cung cấp nó cho quân đội Mỹ trong cuộc chiến tranh Việt Nam.

Chất độc da cam/dioxin đã gây ra những hậu quả khủng khiếp về sức khỏe và môi trường, ảnh hưởng đến hàng triệu người Việt Nam qua nhiều thế hệ. Theo số liệu của Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam, có khoảng 4,8 triệu người bị ảnh hưởng, bao gồm những nạn nhân thuộc thế hệ thứ hai, thứ ba và thứ tư. Những đứa trẻ khuyết tật, các gia đình chịu đựng đau đớn và những trung tâm xã hội chăm sóc nạn nhân chất độc da cam là minh chứng rõ ràng cho sự tàn phá của chất độc này. Đáng chú ý, trong số đó, khoảng 150.000 trẻ em sinh ra bị dị tật bẩm sinh, và hàng triệu người khác phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ung thư và các bệnh về da. Các nghiên cứu y khoa đã chỉ ra rằng mức độ dioxin trong cơ thể người dân ở các khu vực bị ô nhiễm cao gấp nhiều lần so với mức an toàn được khuyến cáo.

Báo cáo của Hội cũng nhấn mạnh rằng các công ty hóa chất như Monsanto và Dow Chemical, những đơn vị sản xuất chất độc da cam, đã có những chứng cứ rõ ràng về các nguy cơ của dioxin nhưng vẫn tiếp tục bán sản phẩm của mình. Các tài liệu quân sự của Mỹ cho thấy, chất độc da cam đã được sử dụng rộng rãi và có kế hoạch cụ thể nhằm gây thiệt hại cho cây cối và môi trường sống của đối phương.

Các luật sư William Bourdon và Bertrand Repolt, những người đã đồng hành cùng bà Trần Tố Nga trong suốt quá trình kiện tụng, nhấn mạnh sự quyết tâm của họ trong việc đấu tranh vì công lý không chỉ cho bà Nga mà còn cho các nạn nhân khác. Họ đã thu thập thông tin từ nhiều nguồn, bao gồm các cựu chiến binh Mỹ và hồ sơ tài liệu, để chứng minh rằng các công ty hóa chất đã hành động không đúng cam kết và có thể đã lừa dối trong việc sản xuất chất độc da cam.

Sự hỗ trợ từ các tổ chức, hội đoàn, và cá nhân ở Pháp và Việt Nam cũng đóng vai trò quan trọng. Một cuộc vận động ủng hộ vụ kiện đã được tổ chức vào ngày 4/5/2024 tại Paris, nhằm nâng cao nhận thức và thu hút sự chú ý của dư luận. Sự ủng hộ này không chỉ thể hiện sự đồng cảm với các nạn nhân mà còn làm nổi bật tính nhân đạo và pháp lý của cuộc đấu tranh.

Việc tòa án Paris đưa ra phán quyết công bằng trong vụ kiện của bà Trần Tố Nga không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với bà và gia đình bà mà còn là cơ hội để khẳng định công lý cho hàng triệu nạn nhân trên toàn thế giới. Một phán quyết có lợi cho bà Nga sẽ mở ra con đường để đền bù cho những nạn nhân đã chịu đựng hậu quả của chất độc da cam, đồng thời tạo ra một tiền lệ quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân trong các vụ kiện tương tự.

Chúng ta kêu gọi tòa án Paris đưa ra phán quyết dựa trên sự thật và công lý, và yêu cầu các công ty hóa chất Mỹ phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại mà chất độc da cam đã gây ra. Đây là cơ hội để thể hiện sự tôn trọng đối với các nạn nhân và khẳng định rằng các tội ác chiến tranh không thể và không nên được lặp lại trong tương lai.

Để đảm bảo rằng những tội ác chiến tranh như chất độc da cam không bao giờ xảy ra nữa, các công ty hóa chất nên chịu trách nhiệm về việc đền bù cho các nạn nhân và gia đình của họ. Điều này không chỉ là một sự công bằng mà còn là một thông điệp rõ ràng về việc chấm dứt các hành động gây hại cho con người và môi trường. Các cơ quan quốc tế cần tăng cường giám sát và kiểm soát việc sản xuất và sử dụng các hóa chất độc hại trong chiến tranh, nhằm ngăn chặn việc tái diễn các tình trạng tương tự. Trước mắt, cần phải có các chương trình hỗ trợ y tế và phục hồi cho các nạn nhân chất độc da cam và gia đình của họ, nhằm giúp họ có cơ hội sống một cuộc sống khỏe mạnh và đầy đủ hơn.

Những hành động này sẽ không chỉ giúp đền bù cho những nạn nhân hiện tại mà còn góp phần xây dựng một thế giới hòa bình, nơi các tội ác chiến tranh không còn chỗ đứng. Chúng ta hy vọng rằng tòa án Paris sẽ đưa ra một quyết định công bằng và nhân đạo, thể hiện sự tôn trọng đối với nhân quyền và công lý toàn cầu.

Cuộc đấu tranh của bà Trần Tố Nga và các luật sư của bà là một biểu tượng của sự kiên cường và lòng quyết tâm trong việc tìm kiếm công lý cho các nạn nhân chất độc da cam. Sự ủng hộ quốc tế và những nỗ lực không ngừng của các cá nhân và tổ chức đóng vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ sự thật và thúc đẩy các tập đoàn hóa chất chịu trách nhiệm về hành động của họ.

Mặc dù cuộc chiến pháp lý này có thể vẫn tiếp tục và còn nhiều khó khăn phía trước, nhưng hy vọng rằng vụ kiện của bà Trần Tố Nga sẽ mang lại một kết quả công bằng và góp phần vào việc khôi phục công lý cho hàng triệu nạn nhân chất độc da cam, đồng thời khẳng định rằng nỗi đau và sự mất mát của họ không bị lãng quên.

***
Bản tiếng Pháp:

Justice for the Victims of Agent Orange

Hanoï, 21/08/2024 – Le procès intenté par Mme Trần Tố Nga contre les multinationales chimiques américaines a attiré l’attention internationale non seulement en raison de son caractère historique, mais aussi en raison de ses implications profondes pour les millions de victimes de l’Agent Orange au Vietnam. Le 22 août 2024, le tribunal de Paris rendra une décision cruciale dans cette affaire. Nous appelons le tribunal de Paris à rendre un jugement basé sur la vérité et la justice, et à exiger que les entreprises chimiques américaines assument leur responsabilité pour les dommages causés par l’Agent Orange.

Mme Trần Tố Nga, citoyenne française d’origine vietnamienne, a poursuivi en justice les entreprises chimiques américaines pour leur fourniture de l’Agent Orange/dioxine utilisé durant la guerre du Vietnam. L’Agent Orange/dioxine, largement utilisé par l’armée américaine, a causé des séquelles graves pour la population et les forces armées vietnamiennes. Le procès de Mme Nga représente non seulement une quête de réparation pour elle-même, mais aussi un combat au nom des millions d’autres victimes, y compris celles décédées à cause des maladies liées à l’Agent Orange.

Mme Trần Tố Nga, victime directe de l’Agent Orange, a décidé d’intenter une action en justice contre les producteurs de cette substance toxique. Elle a enduré des souffrances inimaginables et a observé la détresse de millions d’autres personnes. Son objectif est d’obtenir justice non seulement pour elle, mais aussi pour les nombreuses victimes.

Elle a engagé sa procédure en 2004, mais l’affaire est encore en cours. Mme Nga a présenté une série de preuves, y compris des rapports médicaux, des documents militaires, et des témoignages, démontrant que les entreprises chimiques américaines étaient conscientes des dangers de l’Agent Orange mais ont continué à le produire et à le fournir à l’armée américaine.

L’Agent Orange/dioxine a causé des effets dévastateurs sur la santé et l’environnement, affectant des générations de Vietnamiens. Selon l’Association des Victimes de l’Agent Orange/dioxine du Vietnam, environ 4,8 millions de personnes ont été touchées, y compris les générations suivantes. Les enfants handicapés, les familles éprouvées, et les centres sociaux pour les victimes témoignent de l’ampleur de la destruction. Environ 150 000 enfants sont nés avec des malformations congénitales, et des millions d’autres souffrent de maladies graves telles que le cancer et des troubles dermatologiques. Des recherches ont montré que les niveaux de dioxine dans les zones contaminées dépassent largement les seuils de sécurité recommandés.

Le rapport de l’Association souligne que des entreprises comme Monsanto et Dow Chemical avaient des preuves des dangers de la dioxine mais ont continué à vendre leurs produits. Les documents militaires américains révèlent que l’Agent Orange a été utilisé de manière systématique pour endommager la végétation et l’environnement des adversaires.

Les avocats William Bourdon et Bertrand Repolt, qui accompagnent Mme Trần Tố Nga dans ce procès, affirment leur détermination à obtenir justice non seulement pour elle, mais aussi pour les autres victimes. Ils ont collecté des informations de diverses sources, y compris des anciens combattants américains et des dossiers militaires, pour prouver que les entreprises chimiques ont agi en contravention de leurs engagements.

Le soutien d’organisations, d’associations et d’individus en France et au Vietnam joue également un rôle crucial. Une campagne de soutien au procès a été organisée le 4 mai 2024 à Paris, pour sensibiliser l’opinion publique. Ce soutien non seulement exprime la solidarité avec les victimes mais souligne également l’importance humanitaire et légale de cette lutte.

Le verdict du tribunal de Paris est crucial non seulement pour Mme Nga et sa famille mais aussi pour affirmer la justice pour des millions de victimes à travers le monde. Une décision favorable ouvrirait la voie à des compensations pour les victimes de l’Agent Orange et établirait un précédent important pour protéger les droits des victimes dans des affaires similaires.

Nous appelons le tribunal de Paris à rendre un jugement juste et équitable, et à exiger que les entreprises chimiques américaines soient tenues responsables des dommages causés. Cette décision est une occasion de montrer du respect pour les victimes et d’affirmer que les crimes de guerre ne doivent pas se répéter.

Pour éviter que de tels crimes de guerre ne se reproduisent, les entreprises chimiques doivent assumer la responsabilité des compensations aux victimes et à leurs familles. Cela est non seulement une question de justice mais également un message clair contre les actions nuisibles envers les personnes et l’environnement. Les organismes internationaux doivent renforcer la surveillance de la production et de l’utilisation des produits chimiques toxiques en temps de guerre pour éviter toute répétition de tels événements. À court terme, des programmes de soutien médical et de réhabilitation pour les victimes de l’Agent Orange et leurs familles sont nécessaires pour leur offrir une meilleure qualité de vie.

Ces actions contribueront non seulement à réparer les préjudices actuels mais aussi à construire un monde de paix où les crimes de guerre n’ont plus leur place. Nous espérons que le tribunal de Paris rendra une décision qui reflète la justice et l’humanité, affirmant le respect des droits humains et la justice mondiale.

La lutte de Mme Trần Tố Nga et de ses avocats est un symbole de résilience et de détermination pour obtenir justice pour les victimes de l’Agent Orange. Le soutien international et les efforts des individus et des organisations sont cruciaux pour faire éclater la vérité et pousser les entreprises chimiques à rendre des comptes.

Bien que ce combat juridique puisse continuer et présenter des défis, nous espérons que le procès de Mme Trần Tố Nga apportera une décision juste et contribuera à rétablir la justice pour les millions de victimes de l’Agent Orange, tout en montrant que leur douleur et leur perte ne seront pas oubliées.