Xưa bên Tàu có thằng Nặc Mẫn, thời Ung Chính.
Nặc Mẫn được tiến cử bởi bọn quan lại cấp cao trong triều, khi Ung Chính đang cần một thằng quan lại về trị ở Sơn Tây [tỉnh], khi đó đang thiếu nợ ngân khố nhoe nhoét.
Ảnh minh họa
Mẫn từ chỗ không có địa vị bỗng chốc bước lên nấc thang danh vọng, khi món nợ khó đòi của triều đình trong mười mấy năm được Mẫn hoàn trả trong mấy tháng. Tin báo về triều, Ung Chính sướng đến độ không chỉ tuyên dương không ngớt lời, mà thậm chí còn cho đúc mẹ mấy chữ “thiên hạ đệ nhất tuần phủ” tặng Mẫn, rồi phát động phong trào thi đua kiểu cả nước lấy Mẫn làm hình mẫu học tập.
Đến khi vỡ lỡ ra Nặc Mẫn là thằng mất dạy, trên thì dối vua, dưới thì gạt dân chèn ép, giở đủ trò ma mãnh để trục lợi, Chính méo cả mặt.
Lúc này bọn quan lại bỗng ra sức bảo vệ Nặc, chúng biện lý do giữ thể diện cho hoàng đế rằng dù sao người cũng đã ký duyệt thi đua khen thưởng, sau nữa là bảo vệ bọn đại thần đã tiến cử theo lối oánh chuột nhưng tránh vỡ bình,
Sâu xa hơn là hướng tới mục đích biến Ung Chính thành trò hề trong mắt thiên hạ.
Chính cay lắm, vuốt mặt nhẫn nhục rồi quỳ ở Càn Thanh điện mà xưng tội với bách tính thiên hạ, cái rồi ra chiếu chỉ cho quan lại từ cấp tứ phẩm giở lên phải đi xem chém đầu Nặc, thằng nào biện lý ốm đau mà từ chối thì cứ đè nghiến ra mà cắt mẹ dzái.
***
Đấy là chuyện Tàu, nay ở ta cũng có trường hợp tương tự. Anh gian thương nọ gặp thời dịch bệnh bỗng chốc một bước hóa vĩ nhân cứu tế thiên hạ, đến khi mới ngã ngửa người ra vì rằng chỉ chưa đầy hai năm trời, y đã kịp cấu của triều đình đến hơn 4 vạn lạng bạc, đút lót cho hệ thống quan viên đương triều khắp nơi cùng chốn.
Và người ta bàn tán ì xèo nhau rằng, cha này hóa ra cũng đã được hoàng đế hạ bút ban tặng khen thưởng. Giờ chém y là một chuyện, nhưng lôi cho được đám trọng thần đã đỡ đầu cho y, lại là chuyện khác.
Một kịch bản ném chuột vỡ bình thời Ung Chính, có thể gọi là tái hiện vậy. Nó có đủ từ quan tham, gian thương, đến sĩ diện hoàng đế, đến niềm tin của bách tính thiên hạ.
Kịch bản xử lý của gian thương Á Việt hiện tại liệu có như Ung Chính đế ngày xưa hay không, vẫn đang còn là điều bàn cãi và mong đợi. Hoàng đế có ngửa mặt lên trời, trước là xin lỗi trăm họ, sau là thịt chết mẹ bọn trọng thần đã cố tình lợi dụng thi đua khen thưởng để dzí cục than hồng vào tay người hay không, chưa ai nói trước được.
Nhẻ?
***
Bài thuổng từ Mai Dương
Tin cùng chuyên mục:
Trần Huỳnh Duy Thức: Tuyên bố “vô tội” và thực tế pháp lý
Vụ cưỡng đoạt tài sản tại Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam: Diễn biến và những dấu hỏi lớn
Hồ Đống Đa: Bài toán giữa phát triển đô thị và bảo tồn môi trường
Vụ Cây chổi vàng