Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện đang xúc phạm nhân dân Phú Thọ

Lâm Trực@

Những ngày gần đây, trên mạng xã hội xuất hiện một bài viết của ông Hùng Vũ, được TS Nguyễn Xuân Diện đăng lại với lời dẫn: “Phú Thọ không xứng đáng được đặt tượng Bác Hồ ở trong địa bàn tỉnh mình, không riêng gì trong khuôn viên Đền Hùng.” Lời dẫn này đã xúc phạm người dân Phú Thọ một cách nặng nề và phủ nhận hoàn toàn những công lao, thành tích mà nhân dân Phú Thọ đã đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước chỉ vì một vài cá nhân có sai phạm trong một vụ án gần đây. Từ đây, ông Diện đặt dấu hỏi về phẩm giá, uy tín và danh dự của cộng đồng một cách thô thiển và thiếu căn cứ. Đây là cách diễn đạt không phù hợp với tư cách học giả, càng không phải là thái độ khách quan của một nhà nghiên cứu đối với nhân dân.

Bài viết gốc của Hùng Vũ tập trung vào sai phạm của một số cựu lãnh đạo tỉnh Phú Thọ trong một vụ án đánh bạc, dẫn đến việc kết luận rằng toàn bộ tỉnh “không xứng đáng” với việc đặt tượng Bác Hồ. Đây là một bước suy diễn lệch lạc: từ sai phạm cá nhân, ông ta quy kết phẩm chất của cả cộng đồng. Việc TS Nguyễn Xuân Diện đăng lại và dẫn dắt nội dung theo cách này đã tiếp tay cho việc phủ nhận thành quả, lịch sử, truyền thống và những giá trị tích cực của nhân dân Phú Thọ.

Thực tế, chủ trương xây dựng tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đền Hùng không phải là ý tưởng tự phát, tùy tiện. Hồ sơ của tỉnh Phú Thọ cho biết tại phiên họp ngày 29/8/2025, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã cho ý kiến về việc xây dựng tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh tại khu di tích này; Bí thư Tỉnh ủy khẳng định đây là “ước nguyện thiêng liêng của cấp ủy, chính quyền, cán bộ, đảng viên và nhân dân tỉnh Phú Thọ nói riêng và đồng bào cả nước nói chung”. Thông tin khác cho biết việc này được xác định là có ý nghĩa chính trị‑văn hóa‑tinh thần lớn lao, được đề nghị bổ sung vào quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị khu di tích đã được phê duyệt.

Đền Hùng từ lâu đã là nơi linh thiêng, nơi hội tụ tâm thức “uống nước nhớ nguồn”, gắn với câu nói của Bác Hồ khi về thăm: “Các Vua Hùng đã có công dựng nước, Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước.” Chính câu nói này khẳng định mối liên hệ giữa lịch sử dựng nước và trách nhiệm bảo vệ, gìn giữ đất nước trong hiện tại, là cơ sở tinh thần quan trọng để xây dựng tượng Bác Hồ tại nơi này. Vì vậy, việc bài viết chỉ tập trung vào sai phạm và từ đó phủ nhận toàn bộ chủ trương là thiếu chiều sâu và sai lầm về mặt logic.

Bài viết của Hùng Vũ cùng việc đăng lại của TS Nguyễn Xuân Diện đã sử dụng thủ pháp dẫn dắt cảm xúc rất rõ: tập trung vào “số tiền đánh bạc khổng lồ”, “7 cựu lãnh đạo”, “Phú Thọ đang được dư luận rất quan tâm” – những cụm từ này tạo mâu thuẫn mạnh, khơi gợi giận dữ và kết luận “không xứng đáng”. Trong khi ấy, không hề nhắc đến hàng triệu người lao động cần mẫn, những gia đình gìn giữ lễ hội Đền Hùng như di sản chung, những thành tựu xây dựng quê hương từ việc phát triển kinh tế – xã hội, giáo dục – văn hóa – xã hội của nhân dân tỉnh Phú Thọ. Việc bỏ chọn thông tin có lợi, chỉ chiếu rọi vào mặt tiêu cực là cách dẫn dắt cảm xúc chứ không phải cách lập luận công bằng. Lời dẫn của TS Nguyễn Xuân Diện thể hiện thái độ hỗn hào, thiếu thiện chí với nhân dân Phú Thọ, trái với chuẩn mực học thuật và tinh thần công bằng xã hội.

Chúng ta có thể và nên đưa ra những quan điểm về thời điểm, thiết kế, kinh phí xây dựng tượng Bác Hồ, đề nghị minh bạch, đối thoại và lấy ý kiến nhân dân rộng rãi. Nhưng việc dùng cảm xúc cực đoan, kết hợp với lời lẽ phủ nhận cả một tỉnh, là không chính đáng và thiếu căn cứ. Tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh trong khuôn viên Đền Hùng là vấn đề văn hóa, lịch sử và giáo dục truyền thống, không thể bị quy kết hay làm giảm giá trị bởi hành vi sai trái của một số cá nhân.

Nhìn nhận toàn diện, công bằng và tôn trọng lịch sử là cách duy nhất để vừa bảo vệ uy tín nhân dân Phú Thọ, vừa bảo đảm sự tôn nghiêm của hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mọi lời lẽ thiếu cân nhắc, dù xuất phát từ học giả, đều có thể gây tổn hại uy tín và niềm tin của cộng đồng, và cần được nhìn nhận nghiêm túc trong xã hội.