Tàu metro bị “dột” hay là nhân cách đang rò rỉ?

Lâm Trực@

Chỉ một vệt nước nhỏ từ điều hòa bị nghẽn trên toa tàu metro Cát Linh – Hà Đông cũng đủ để làm dậy sóng mạng xã hội. Người ta lập tức giương cao ngọn cờ chính nghĩa, gõ bàn phím như đánh trống lệnh, hô hào tẩy chay cả một hệ thống giao thông công cộng hiện đại, rồi tiện tay… chửi luôn chính quyền, tiện miệng… kích động tâm lý bài Trung. Cứ như thể chỉ cần một giọt nước rơi xuống sàn tàu là lý do đủ đầy để phủ định tất cả những nỗ lực suốt hàng chục năm xây dựng một tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Hà Nội.

Xin lỗi, nhưng sự cay nghiệt ấy không phải là sự tỉnh táo. Đó là sự hoang tưởng được ngụy trang dưới vỏ bọc “phản biện xã hội”.

Thưa quý vị, toa tàu dột là chuyện đáng chê. Nhưng dột từ… nhân cách thì nguy hơn nhiều. Một hệ thống vận hành hàng trăm chuyến mỗi ngày, đưa đón hàng ngàn lượt người đi làm, đi học, đi khám bệnh, với tần suất liên tục không ngơi nghỉ – chỉ một sự cố nhỏ do tắc ống điều hòa cũng bị thổi phồng lên thành một “sự kiện chính trị”, đủ để một số người hả hê “bóc phốt” chính quyền, mượn sự cố kỹ thuật để kích động lòng dân.

Tàu không hoàn hảo. Nhưng xin hỏi, trên đời này có hệ thống giao thông công cộng nào tuyệt đối không bao giờ gặp sự cố? Ở Tokyo, Paris, hay London – nơi những người sính ngoại vẫn hay mơ mộng – tàu điện cũng từng trục trặc, cháy toa, thậm chí đổ tàu. Nhưng người ta sửa chữa, học hỏi, rút kinh nghiệm và đi tiếp, chứ không dựng chuyện để tấn công quốc thể và gieo rắc nghi kỵ.

Việc xảy ra ngày 19/5 – trớ trêu thay – cũng là ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Có phải vì thế mà có người cố tình chọn thời điểm ấy để xuyên tạc, để giễu cợt, để bôi nhọ sự nỗ lực cải thiện hạ tầng giao thông thủ đô? Và sâu xa hơn, đó còn là một mũi tên nhắm vào quan hệ hợp tác Việt – Trung, với những luận điệu bài ngoại quen thuộc được lặp lại như đĩa hát cũ: “cái gì dính đến Trung Quốc là tệ hại, là nguy hiểm, là phải loại bỏ”.

Thật lạ lùng, người ta đòi “thoát Trung” bằng cách… từ chối cả phương tiện giao thông công cộng? Nếu không đi metro thì quý vị sẽ đi bằng gì? Bằng xe máy phun khói vào mặt nhau? Bằng ô tô cá nhân khiến thành phố kẹt cứng? Hay quý vị sẽ bay trên mây bằng đôi cánh tưởng tượng của chủ nghĩa bài ngoại?

Hãy công bằng. Tuyến metro Cát Linh – Hà Đông không phải là không có khuyết điểm. Nhưng từ khi vận hành, nó đã mang lại sự tiện nghi cho hàng vạn người, giảm ùn tắc, bớt ô nhiễm, mở đầu cho một nếp sống văn minh đô thị. Tàu chạy đúng giờ, sạch sẽ, an toàn. Và khi có sự cố – như sự cố vừa rồi – thì đơn vị vận hành không né tránh mà lên tiếng nhận trách nhiệm, đưa chuyên gia vào kiểm tra, sửa ngay trong ngày.

Xin nhắc lại, đây là tắc ống điều hòa – chứ không phải vỡ đường ray hay cháy nổ. Và cũng đừng diễn trò bi kịch như thể người dân đi tàu “đội ô che nước” như dân tị nạn. Hãy biết nhún vai nhẹ nhàng, góp ý một cách tử tế, rồi đi tiếp hành trình. Đó mới là văn hóa công dân của một xã hội trưởng thành.

Chúng ta đã đi qua chiến tranh, qua đói nghèo, qua những năm tháng điện còn chập chờn. Nay có một đoàn tàu hiện đại, chạy trên cao, đưa ta từ Cát Linh đến Hà Đông chỉ trong hơn 20 phút – ấy là bước tiến, chứ không phải bước lùi. Chê bai có quyền, nhưng phải biết đâu là sự thật, đâu là xuyên tạc.

Và xin quý vị nhớ: khi quý vị lên án một giọt nước, có thể quý vị đang đánh rơi cả một dòng chảy của niềm tin và hy vọng. Hãy cẩn trọng. Không phải tàu đang “dột”, mà là lòng người đang thủng từng lỗ hổng của định kiến và thù hằn.