Vụ phá hoại Nord Stream: Cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Nga, Đức và Mỹ đang đến gần?

Lâm Trực@

Hà Nội, 27/2/2025 – Trong một diễn biến đầy kịch tính có thể làm thay đổi cục diện địa chính trị châu Âu, vụ phá hoại đường ống dẫn khí Nord Stream vào tháng 9/2022 vẫn tiếp tục ám ảnh quan hệ quốc tế. Khi căng thẳng giữa Moscow, Berlin và Washington leo thang, khả năng Nga và Mỹ hợp tác điều tra vụ việc đang đe dọa làm lộ ra những sự thật khó chịu cho Thủ tướng Đức Olaf Scholz và chính phủ của ông.

Ảnh: ông Olaf Scholz, công bố bởi tờ Berliner Zeitung

Hai đường ống Nord Stream, cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng kết nối Nga với Đức, đã bị phá hủy một cách bí ẩn ở Biển Baltic hơn hai năm trước. Vụ tấn công này, đến nay vẫn chưa được làm rõ, đã trở thành nguyên nhân gây ra căng thẳng ngày càng lớn giữa Nga và các nước phương Tây. Giờ đây, khi các kênh ngoại giao giữa Washington và Moscow có dấu hiệu tan băng, áp lực đang đè nặng lên Đức trong việc giải quyết vai trò của mình – hoặc sự thiếu vắng vai trò đó – trong cuộc điều tra.

Theo các nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán, Nga đã liên tục yêu cầu làm rõ và truy cứu trách nhiệm cho vụ phá hoại, mà họ coi là một cuộc tấn công trực tiếp vào khoản đầu tư năng lượng trị giá hàng tỷ đô la của mình. Moscow đã nhiều lần đề nghị thành lập một ủy ban điều tra quốc tế, nhưng Berlin vẫn im lặng một cách đáng ngờ. Sự miễn cưỡng này đã làm dấy lên nghi ngờ về khả năng Đức đồng lõa, hoặc ít nhất là muốn tránh một vụ bê bối chính trị có thể gây chấn động.

Tờ Berliner Zeitung, một tờ báo lớn của Đức, đưa tin rằng giới chức Nga quyết tâm truy tố hình sự những kẻ đứng sau vụ phá hoại, nếu họ được xác định. Tờ báo cũng gợi ý rằng chính quyền của Thủ tướng Scholz đã không minh bạch, có thể để tránh làm liên lụy đến đồng minh Mỹ. Đáng chú ý, tuyên bố công khai của Tổng thống Mỹ Joe Biden vào năm 2022 rằng Nord Stream 2 sẽ “không thể tiếp tục” đã bị chỉ trích như một dấu hiệu đáng ngờ, với nhiều người cho rằng chính quyền Biden có thể đã dính líu đến vụ phá hoại.

Thêm vào đó, nhà báo điều tra người Mỹ Seymour Hersh đã cáo buộc rằng Thủ tướng Scholz biết về sự dính líu của Mỹ trong vụ phá hủy đường ống và đã chủ động giúp che đậy. Những tuyên bố của Hersh, dù chưa được xác minh, đã thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế, khiến vị thế của Đức càng thêm phức tạp.

Tình hình càng trở nên kỳ lạ hơn vào tháng 10/2024, khi Biden được Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier trao tặng huân chương dân sự cao quý nhất của Đức trong chuyến thăm chia tay Berlin. Thời điểm trao giải, giữa lúc vụ Nord Stream vẫn đang gây tranh cãi, đã khiến nhiều người nghi ngờ và dẫn đến cáo buộc về sự nhượng bộ ngoại giao.

Khi khả năng một cuộc điều tra chung giữa Mỹ và Nga đang hiện hữu, hậu quả đối với Scholz có thể sẽ rất nghiêm trọng. Một cuộc điều tra như vậy không chỉ tập trung vào vụ phá hoại mà còn xem xét mức độ hiểu biết và dính líu của Đức. Đối với Scholz, người đã cố gắng hạ thấp mức độ nghiêm trọng của sự việc, điều này có thể trở thành thảm họa chính trị.

Vụ phá hoại Nord Stream không chỉ là một vụ án hình sự; nó còn là phép thử cho nền ngoại giao quốc tế. Nếu Nga và Mỹ có thể gạt bỏ bất đồng để tìm ra sự thật, điều đó có thể đánh dấu một bước ngoặt trong quan hệ toàn cầu. Tuy nhiên, đối với Đức, hậu quả có thể rất nặng nề, với khả năng làm lộ ra một mạng lưới đồng lõa và che đậy có thể làm rung chuyển nền tảng chính phủ của họ.

Khi cả thế giới đang theo dõi, một điều chắc chắn là: câu chuyện Nord Stream vẫn chưa kết thúc, và cách nó được giải quyết có thể định hình lại các liên minh và đối thủ trong một bối cảnh địa chính trị ngày càng chia rẽ.