Cấm điện thoại trong trường học: Singapore và bài học tham khảo cho Việt Nam

Lâm Trực@

Hà Nội, 18/8/2024 – Mới đây, quyết định của Singapore cấm học sinh sử dụng điện thoại di động trong trường học (mời kiểm chứng ở đây) đã thu hút sự chú ý của dư luận. Chính phủ Singapore cho rằng việc này không chỉ giúp học sinh tập trung hơn vào việc học mà còn khơi dậy lại sự tương tác xã hội giữa các em, vốn đã bị suy giảm do sự phụ thuộc quá mức vào các thiết bị điện tử. Quyết định này phản ánh một xu hướng toàn cầu khi các quốc gia tiên tiến như Pháp, Phần Lan, New Zealand, và Hà Lan cũng đã áp dụng những biện pháp tương tự.

Tại nhiều trường học tại Singapore, học sinh phải gửi điện thoại ở nơi quy định trước khi bắt đầu giờ học. (Nguồn: The Straits Times)

Trong khi đó, tại Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) lại cho phép học sinh sử dụng điện thoại trong giờ học với sự quản lý của giáo viên, gây ra nhiều tranh cãi về tính hiệu quả và hậu quả của chính sách này. Trong quá trình điều chỉnh chính sách, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã ban hành Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT vào ngày 15/9/2020, thay thế Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT trước đó, vốn cấm học sinh mang điện thoại vào lớp. Theo quy định mới này, học sinh được phép sử dụng điện thoại di động trong giờ học với điều kiện phải được giáo viên đồng ý và sử dụng nhằm phục vụ cho mục đích học tập. Quy định này được đưa ra được lý giải là nhằm linh hoạt hơn trong việc áp dụng công nghệ vào giảng dạy, đồng thời phù hợp với sự phát triển của xã hội và yêu cầu đổi mới phương pháp giáo dục.

Lợi ích của việc cấm sử dụng điện thoại trong trường học

Các quốc gia như Singapore đã nhận thấy rằng sự tập trung và tương tác xã hội của học sinh bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi việc sử dụng điện thoại di động. Những nghiên cứu cho thấy thời gian sử dụng màn hình quá nhiều có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe tâm thần, cũng như làm gián đoạn quá trình học tập. Tại Singapore, các trường học đã thiết lập các biện pháp nghiêm ngặt như yêu cầu học sinh cất điện thoại vào “tủ khóa” hoặc khu vực quy định trước khi giờ học bắt đầu, và không được phép sử dụng điện thoại ngay cả trong giờ nghỉ. Mục tiêu chính của các biện pháp này là để học sinh tập trung vào học tập và phát triển các kỹ năng xã hội thông qua giao tiếp trực tiếp.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục Singapore cũng nhấn mạnh rằng các biện pháp này sẽ giúp học sinh học được các giá trị và kỹ năng tự quản lý, đồng thời khuyến khích tham gia vào các hoạt động ngoài trời và thực tế, thay vì chỉ dựa vào các thiết bị điện tử. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh xã hội ngày càng phụ thuộc vào công nghệ, nơi mà việc cân bằng giữa thời gian sử dụng màn hình và các hoạt động khác là rất cần thiết.

Quan điểm của Bộ GD&ĐT là tiến bộ?

Trái ngược với xu hướng quốc tế, Bộ GD&ĐT đã đưa ra quy định mới cho phép học sinh sử dụng điện thoại di động trong giờ học, với điều kiện là việc sử dụng phải phục vụ cho học tập và có sự quản lý của giáo viên. Quyết định này đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều từ phía giáo viên và phụ huynh. Nhiều người lo ngại rằng việc này có thể làm giảm chất lượng giờ học, khi mà học sinh có thể dễ dàng bị phân tâm bởi các thông báo từ điện thoại, thậm chí có thể sử dụng điện thoại cho những mục đích không lành mạnh như truy cập nội dung không phù hợp.

Một số ý kiến cho rằng quyết định của Bộ GD&ĐT là dân túy, nhằm tránh đối mặt với các thách thức trong việc quản lý và kiểm soát việc sử dụng thiết bị điện tử trong lớp học. Việc cho phép sử dụng điện thoại có thể tạo ra một môi trường học tập không lành mạnh, làm tăng áp lực cho giáo viên trong việc giám sát học sinh, và đồng thời gây khó khăn trong việc đảm bảo sự tập trung và hiệu quả học tập.

Cần một góc nhìn thấu đáo hơn

Trước những quan ngại về việc sử dụng điện thoại di động trong trường học, chúng ta cần xem xét kỹ lưỡng những bài học từ các quốc gia tiên tiến như Singapore. Việc cấm hoặc hạn chế sử dụng điện thoại không phải là hành động phản khoa học hay đi ngược lại xu hướng phát triển công nghệ, mà là một biện pháp cần thiết để bảo vệ học sinh khỏi những tác động tiêu cực của việc lạm dụng công nghệ.

Thay vì cho phép sử dụng điện thoại mà không có sự kiểm soát chặt chẽ, chúng ta nên tập trung vào việc phát triển các kỹ năng quản lý thời gian và tự giác học tập cho học sinh, đồng thời khuyến khích các em tham gia vào các hoạt động xã hội và thực tế. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng giáo dục mà còn giúp các em phát triển toàn diện về mặt thể chất, tinh thần và xã hội.

Việc sử dụng điện thoại di động trong trường học là một vấn đề phức tạp và cần được xem xét kỹ lưỡng từ nhiều góc độ. Trong khi các quốc gia tiên tiến đang áp dụng các biện pháp cấm hoặc hạn chế để bảo vệ học sinh, Thông tư số 32/2020/TT-BGDĐT vào ngày 15/9/2020 có vẻ như lại đi ngược lại xu hướng này. Chính phủ và Bộ GD&ĐT cần cân nhắc lại chính sách này, đảm bảo rằng mọi quyết định đều được đưa ra dựa trên lợi ích tốt nhất cho học sinh, thay vì chạy theo các xu hướng dân túy hoặc chịu áp lực từ công chúng. Cá nhân tôi cho rằng, việc cấm học sinh sử dụng điện thoại trong trường học không phải là hành động cực đoan, mà là một biện pháp cần thiết để tạo ra một môi trường học tập lành mạnh và hiệu quả cho thế hệ tương lai.