Luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng QH trao đổi với VietNamNet về nỗ lực chống tham nhũng nhìn từ những “đại án” vừa đưa ra xét xử. Đặc biệt với “đại án” liên quan Dương Chí Dũng, ông khẳng định nhiều vấn đề cần suy nghĩ.
Chớ cắt đầu, cắt ngọn
Ý ông có đồng thuận với điều dư luận xã hội đang nôn nóng như còn ai, còn chuyện gì đằng sau những lời khai động trời của bị cáo chăng, hay những bản án nghiêm khắc đủ thỏa mãn sự bất bình về mức độ phạm tội tham nhũng?
Về bản án, tôi cho rằng, thỏa mãn của người dân không phải nặng về trừng trị bằng các mức án, bởi, thực tế án tử hình cũng không thú vị gì. Có lẽ cái để người dân thỏa mãn vẫn còn ở phía trước, đó là phải truy tìm bằng được ngọn nguồn của vụ án, tức cái gốc của tham nhũng.
LS Trần Quốc Thuận: Trong vụ án xét xử Dương Chí Dũng, lời khai về người mật báo rõ ràng là một thử thách cho cơ quan điều tra. Ảnh do nhân vật cung cấp
Ai là người đứng sau vụ đó, kể cả những người có chức vụ cao cỡ nào? Để đảm bảo không có “vùng cấm” như nghị quyết TƯ 4 nói, chúng ta phải truy ra đến tận cùng về mặt trách nhiệm, và liệu còn có ai nữa đằng sau? Nếu móc ra chỗ đó, truy đến tận cùng sự việc thì dân sẽ thỏa mãn. Còn cắt đầu cắt ngọn sẽ không thể làm dân thỏa mãn được.Cũng như trước đây vụ tham nhũng liên quan đến dự án Đại lộ Đông Tây, có phải một mình Giám đốc Ban quản lý dự án Huỳnh Ngọc Sỹ dám tham nhũng số tiền lớn như thế, hay đằng sau ông ta còn ai? Chống tham nhũng chỉ có cách truy tới cùng chứ đừng làm nửa vời, nếu nửa vời sẽ chỉ làm người dân thêm ấm ức.
Điều dư luận lo ngại, đó là sự cấu kết với nhau rất chặt chẽ giữa một bên là người phạm tội và một bên là người chống tội phạm trong những thỏa hiệp riêng của họ về lợi ích. Giải quyết vấn đề này không đơn giản, thưa ông?
Trong vụ án xét xử Dương Chí Dũng, lời khai về người mật báo rõ ràng là một thử thách cho cơ quan điều tra, thử thách cho ông Bộ trưởng Công an. Nếu không điều tra ra thì thế nào? Đó cũng là một thử thách cho quyết tâm của Bộ Chính trị, quyết tâm của Đảng.
Lời khai dù chưa có bằng chứng công bố xác thực nhưng bản thân nó đã đặt lên những người có trọng trách trong cuộc chiến chống tham nhũng phải làm đến cùng, bóc cho đến tận cùng, tách bạch ra dân mới tin cuộc đấu tranh chống tham nhũng này quyết liệt. Không thể đấu theo kiểu đầu voi đuôi chuột.
Đơn giản hay khó còn phụ thuộc sự quyết tâm. Quyết tâm làm sẽ không có cản trở gì, không chừa bất cứ ai, không có vùng cấm nào thì trong thời gian tới thế nào cũng bắt được cọp chứ không phải chỉ mèo con.
Tìm “đầu sỏ”
Bắt được cọp càng không dễ. Cách nào bây giờ, thưa ông?
Tôi biết gần đây muốn khởi tố một vị đương chức đương quyền, ít nhất là đảng viên cũng phải xin ý kiến cấp này cấp kia, nếu không cũng không dễ gì đụng đến người đó. Những cấp này cấp kia cấu kết với người tham nhũng lắc đầu thì sao? Đáng lẽ những vụ án đặc biệt nghiêm trọng, cơ quan điều tra cần có thẩm quyền độc lập, nếu khi cần bắt giam họ có thể quyết ngay không cần phải xin ý kiến.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng từng nói tham nhũng như ghẻ ngứa, nếu đánh tràn lan thì loạn xã hội. Chúng ta phải đánh vào đầu sỏ, bắt những vụ án đầu sỏ. Phải đánh từ trên xuống.
Không phải chúng ta không đủ sức. Ai là người ngăn cản chống tham nhũng? Trả lời được câu hỏi này là xong.
Tôi từng đặt vấn đề cần có những cơ quan độc lập chống tham nhũng và trao cho họ “thượng phương bảo kiếm”. Bên cạnh đó là cơ chế kiểm soát quyền lực chặt chẽ. Khi quyền lực càng tuyệt đối, tham nhũng càng tuyệt đối.
Nhưng có quyết liệt, quyết tâm không, có chấp nhận hy sinh gian khổ hay không, đó là một vấn đề. Những người tham gia vào cuộc chiến này phải chấp nhận hy sinh gian khổ như những người lính trước đây xông vào trận mạc tiêu diệt giặt ngoại xâm.
Tham nhũng là giặc nội xâm nhưng phải đối xử như với giặc ngoại xâm. Nếu giặc đầu hàng thì xử theo kiểu đầu hàng chứ không phải tự nhận tội thế này thế kia rồi rút lui. Phải mạnh tay lên mới có thành công, nếu chúng ta còn vừa đánh vừa run thì đừng mong đánh tham nhũng, coi chừng bị đánh bật trở lại.
Và chống tham nhũng phải tuyệt đối không có vùng cấm. Như vậy mới thoát được vòng luẩn quẩn, chỉ xử được mèo con mà chưa thể tìm được cọp.
Tá Lâm
Tin cùng chuyên mục:
Vụ tai nạn thương tâm từ máy bay không người lái: Hồi chuông cảnh báo về an toàn công nghệ
Vụ thợ trang điểm bị lục soát người: Góc nhìn pháp lý và bài học về quyền cá nhân
UNESCO công nhận tín ngưỡng thờ Mẫu và luận điệu sai trái của Nguyễn Xuân Diện
Cà phê phố