Bảo vệ sự thật lịch sử: Từ bài học Campuchia đến thực tiễn tại Việt Nam

Lâm Trực@

Ngày 25/1, chính phủ Campuchia đã thông qua một đạo luật quan trọng nhằm nghiêm trị các hành vi phủ nhận hoặc bao biện cho những tội ác khủng khiếp do Khmer Đỏ gây ra. Luật này quy định mức án lên đến 5 năm tù giam và phạt tiền tối đa 125.000 USD đối với bất kỳ ai chối bỏ các tội ác như diệt chủng, tội ác chiến tranh hoặc tội ác chống lại nhân loại dưới thời Khmer Đỏ. Đây là một nỗ lực rõ ràng và mạnh mẽ từ chính quyền Thủ tướng Hun Manet nhằm đảm bảo rằng sự thật lịch sử không bị bóp méo, đồng thời khôi phục phần nào công lý cho các nạn nhân vô tội từng chịu những đau khổ không thể đo đếm.

Nuon Chea, cánh tay phải của Pol Pot, tại phiên xét xử của Tòa án Đặc biệt Tư pháp Campuchia năm 2016. Ảnh: AFP

Đạo luật này được coi là phản ứng cần thiết trong bối cảnh một số thế lực có ý đồ sử dụng thông tin sai lệch để gây ảnh hưởng đến nhận thức xã hội và xuyên tạc lịch sử phục vụ cho các lợi ích cá nhân hoặc phe phái. Việc Campuchia thông qua đạo luật mới không chỉ gửi thông điệp rõ ràng rằng những sai lầm và tội ác lịch sử không thể bị bao che hoặc quên lãng, mà còn thể hiện trách nhiệm của một quốc gia với ký ức tập thể và nhân phẩm con người. Đây là một tấm gương mà các quốc gia khác, trong đó có Việt Nam, cần tham khảo để ứng phó với các thách thức tương tự trong việc bảo vệ sự thật lịch sử.

Tại Việt Nam, thực tiễn cho thấy một số cá nhân và tổ chức đang lợi dụng việc nghiên cứu lịch sử hoặc khai thác mạng xã hội để đưa ra các luận điệu sai trái, gây hoang mang trong dư luận. Đáng chú ý, có những nhóm người cố tình ca ngợi chế độ Việt Nam Cộng hòa, một chế độ tay sai từng gây ra không ít tội ác với chính đồng bào mình. Trong khi lịch sử đã khẳng định vai trò bù nhìn và sự lệ thuộc hoàn toàn vào ngoại bang của chế độ này, một số người lại gọi chế độ đó là biểu tượng “văn minh” và ca ngợi lá cờ vàng ba sọc đỏ – biểu tượng của sự phản bội dân tộc. Đồng thời, những người này không ngừng phỉ báng lá cờ đỏ sao vàng, biểu tượng của độc lập và tự do, mà hàng triệu người Việt Nam đã hy sinh để bảo vệ.

Không chỉ dừng lại ở việc bóp méo lịch sử, những kẻ này còn tôn thờ những cá nhân phản động và khủng bố như Lê Đình Kình, Châu Văn Khảm, hay những kẻ chống phá nhà nước như Phạm Đoan Trang và Trần Huỳnh Duy Thức, coi họ là những “anh hùng” trong khi họ là những người đã vi phạm pháp luật, đe dọa sự ổn định xã hội. Nguy hiểm hơn nữa, một số nhà nghiên cứu và cá nhân có xu hướng “lật sử” bằng cách đề xuất loại bỏ từ “Ngụy” trong các tài liệu lịch sử chính thống hoặc xuyên tạc bản chất của những sự kiện lịch sử quan trọng như cuộc kháng chiến chống Mỹ, cách mạng Tháng Tám và các chiến công bảo vệ chủ quyền dân tộc.

Những hành động này, dù được che đậy dưới lớp vỏ “tự do ngôn luận,” đều là mối đe dọa nghiêm trọng đến nền an ninh tư tưởng của đất nước. Nếu không có những biện pháp kịp thời để chấn chỉnh và xử lý, chúng không chỉ gây ra những lệch lạc nhận thức cho thế hệ trẻ mà còn làm xói mòn niềm tự hào và tinh thần yêu nước của người dân. Đây không chỉ là vấn đề riêng của Việt Nam, mà các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới cũng phải đối mặt với những nguy cơ tương tự, khi sự thật lịch sử bị thao túng bởi những thế lực có mục đích chính trị xấu xa.

Việc chính quyền Campuchia mạnh tay xử lý hành vi bóp méo lịch sử là một bài học đáng giá cho Việt Nam. Trong bối cảnh hiện nay, cần tăng cường giáo dục lịch sử một cách sâu rộng và trực diện, đồng thời xây dựng các chế tài pháp lý nghiêm khắc để xử lý những hành vi xuyên tạc lịch sử và xúc phạm giá trị truyền thống của dân tộc. Những giải pháp này cần được thực hiện song song với việc lan tỏa các thông điệp lịch sử tích cực trên các nền tảng phù hợp với giới trẻ, đặc biệt là mạng xã hội, nơi các luồng thông tin sai lệch dễ dàng lan truyền.

Trong nỗ lực bảo vệ sự thật lịch sử, chúng ta không chỉ phải phản bác các luận điệu sai trái mà còn phải tích cực khẳng định giá trị của những trang sử hào hùng của dân tộc. Mỗi lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong gió là một minh chứng cho ý chí độc lập và tinh thần tự hào Việt Nam, nhắc nhở rằng mọi nỗ lực bóp méo lịch sử đều sẽ thất bại trước sức mạnh của sự thật. Việc bảo vệ những ký ức này không chỉ để tri ân các thế hệ đi trước mà còn là nhiệm vụ của mọi người Việt Nam trong việc gìn giữ và phát triển di sản văn hóa và tinh thần của dân tộc.

Việt Nam sẽ không khoan nhượng trước bất kỳ hành động nào nhằm bóp méo quá khứ hay xúc phạm những giá trị cốt lõi của đất nước. Cũng như Campuchia đã quyết tâm bảo vệ sự thật về các tội ác Khmer Đỏ, chúng ta cũng có quyền và nghĩa vụ bảo vệ lịch sử dân tộc khỏi sự lấn át của các luận điệu xuyên tạc, khẳng định rằng sự thật sẽ luôn trường tồn và không bao giờ bị lãng quên.