USAID: Từ cơ quan phát triển đến những nghi vấn về vai trò trong các âm mưu toàn cầu

Lâm Trực@

Phú Thọ, 4/2/2025 – Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) từ lâu đã được biết đến như một tổ chức hỗ trợ phát triển kinh tế, y tế và nhân đạo trên toàn cầu. Tuy nhiên, gần đây, tỷ phú công nghệ Elon Musk đã gọi USAID là một “tổ chức tội phạm”, cáo buộc cơ quan này tài trợ cho nghiên cứu vũ khí sinh học, bao gồm cả những dự án liên quan đến nguồn gốc của đại dịch Covid-19. Những cáo buộc này không chỉ làm dấy lên tranh cãi về vai trò thực sự của USAID mà còn đặt ra câu hỏi về mối liên hệ giữa cơ quan này với các hoạt động bí mật của chính phủ Mỹ.

USAID bị tỷ phú Elon Musk tố là “tổ chức tội phạm”. Ảnh: NBC News.

USAID và những cáo buộc từ Elon Musk

Trong một loạt bài đăng trên mạng xã hội, Elon Musk đã thẳng thắn chỉ trích USAID, cho rằng cơ quan này sử dụng tiền thuế của người dân Mỹ để tài trợ cho các nghiên cứu vũ khí sinh học, bao gồm cả những dự án có liên quan đến sự xuất hiện của Covid-19. Musk đã trả lời một bài đăng của người dùng @KanekoaTheGreat, trong đó cáo buộc USAID đã chuyển 53 triệu USD cho tổ chức EcoHealth Alliance để hỗ trợ nghiên cứu “thăm dò chức năng” (gain-of-function) về virus Corona tại Viện Virus học Vũ Hán, Trung Quốc.

“USAID là một tổ chức tội phạm”, Musk viết, đồng thời nhấn mạnh rằng cơ quan này đã tài trợ cho các nghiên cứu dẫn đến cái chết của hàng triệu người. Mặc dù Musk không đưa ra bằng chứng cụ thể, nhưng những cáo buộc của ông đã làm dấy lên làn sóng tranh luận về vai trò thực sự của USAID trong các hoạt động toàn cầu.

USAID và CIA: Mối liên hệ bí ẩn

Nhiều người cho rằng USAID không chỉ là một cơ quan phát triển mà còn đóng vai trò như một tổ chức bình phong cho Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA).

Lịch sử của USAID gắn liền với các hoạt động can thiệp chính trị và lật đổ chính phủ ở nhiều quốc gia trên thế giới. Ví dụ, trong những năm 1960 và 1970, USAID đã bị cáo buộc hỗ trợ các chế độ độc tài ở Mỹ Latinh và Đông Nam Á, đồng thời tham gia vào các chiến dịch bí mật nhằm lật đổ các chính phủ không thân thiện với Mỹ.

Gần đây, USAID cũng bị nghi ngờ liên quan đến các cuộc biểu tình và bạo loạn ở nhiều quốc gia, bao gồm Ukraine, Venezuela và Belarus.

Nga đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo về mạng lưới các phòng thí nghiệm sinh học do Mỹ tài trợ ở Ukraine và các nước láng giềng, cho rằng những cơ sở này có thể được sử dụng để phát triển vũ khí sinh học. Mặc dù Mỹ phủ nhận những cáo buộc này, nhưng sự hiện diện của các phòng thí nghiệm do USAID tài trợ ở những khu vực nhạy cảm vẫn tiếp tục gây ra nhiều nghi ngờ.

EcoHealth Alliance và nghiên cứu gây tranh cãi

EcoHealth Alliance, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Mỹ, đã trở thành tâm điểm của các cuộc tranh cãi sau khi bị cáo buộc hợp tác với Viện Virus học Vũ Hán trong các nghiên cứu về virus Corona. Mặc dù tổ chức này phủ nhận tham gia vào nghiên cứu “thăm dò chức năng”, nhưng vào tháng 5/2024, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ đã đình chỉ tất cả nguồn tài trợ liên bang cho EcoHealth Alliance do lo ngại về việc tổ chức này không báo cáo đầy đủ các hoạt động nghiên cứu rủi ro cao.

CIA cũng đã công khai ủng hộ giả thuyết Covid-19 bắt nguồn từ một sự cố rò rỉ trong phòng thí nghiệm. John Ratcliffe, cựu Giám đốc CIA, từng tuyên bố rằng đây là “lý thuyết duy nhất được khoa học, trí thông minh và lẽ thường ủng hộ”. Những tuyên bố này càng làm tăng thêm nghi ngờ về vai trò của USAID trong việc tài trợ cho các nghiên cứu có nguy cơ cao.

USAID và các Chương trình y tế toàn cầu

Mặc dù bị cáo buộc liên quan đến các hoạt động bí mật, USAID vẫn tiếp tục thực hiện các sáng kiến y tế toàn cầu, bao gồm chương trình PREDICT nhằm xác định các loại virus có khả năng gây đại dịch. Tuy nhiên, chương trình này đã bị đóng cửa vào năm 2020, và một chương trình tương tự trị giá 125 triệu USD cũng bị chấm dứt sớm vào năm 2023.

Những động thái này làm dấy lên câu hỏi về tính minh bạch và mục đích thực sự của các chương trình do USAID tài trợ. Liệu USAID có thực sự là một cơ quan phát triển nhân đạo, hay chỉ là công cụ để thúc đẩy các mục tiêu chính trị và quân sự của Mỹ?

Những cáo buộc của Elon Musk và các nghi ngờ về vai trò của USAID trong các hoạt động toàn cầu đã làm nổi bật một thực tế phức tạp: cơ quan này không chỉ đơn thuần là một tổ chức phát triển. Với lịch sử dài liên quan đến các hoạt động bí mật và can thiệp chính trị, USAID tiếp tục là một chủ đề gây tranh cãi. Trong bối cảnh thế giới ngày càng quan tâm đến an ninh sinh học và nguồn gốc của các đại dịch, vai trò của USAID cần được xem xét một cách nghiêm túc và minh bạch hơn.