Vụ án Tổng biên tập Đồng Xuân Thụ

Lâm Trực@

Gò Công, 18/12/2024 – Ngày 1/10, Công an tỉnh Thái Bình chính thức khởi tố ông Đồng Xuân Thụ, Tổng biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam, cùng 7 thuộc cấp về tội “Cưỡng đoạt tài sản” theo Điều 170 Bộ luật Hình sự. Vụ án này đã làm rõ mánh khóe lạm dụng quyền lực trong báo chí để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, gây tổn thất không chỉ cho các nạn nhân trực tiếp mà còn làm suy giảm niềm tin xã hội vào nghề báo.

Trong nhiều năm, dưới sự điều hành của ông Đồng Xuân Thụ, một số nhà báo và phóng viên thuộc Tạp chí đã lợi dụng chức danh và uy tín nghề nghiệp của mình để khai thác thông tin về sai phạm trong lĩnh vực môi trường, xây dựng và trật tự đô thị. Những bài viết này được đăng tải trên trang Môi trường & Đô thị thường nhằm vào các cá nhân, tổ chức, và doanh nghiệp. Sau khi bài viết được công bố, nhóm đối tượng này gây áp lực buộc các nạn nhân phải tìm đến để thương lượng việc gỡ bài. Quá trình thương lượng thường kèm theo yêu cầu “ủng hộ” tài chính thông qua chương trình “Cây Chổi Vàng” – một sáng kiến trên danh nghĩa tôn vinh lao công. Tuy nhiên, thực tế, đây chỉ là hình thức cưỡng đoạt tài sản, với số tiền đôi khi lên tới hàng trăm triệu đồng cho mỗi trường hợp.

Qua quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã phát hiện gần 3.200 hợp đồng ký kết từ năm 2018 đến 2024 với tổng giá trị hơn 80 tỷ đồng. Trong số này, hơn 450 hợp đồng liên quan trực tiếp đến chương trình “Cây Chổi Vàng,” với số tiền tài trợ dao động từ 1 triệu đồng đến 300 triệu đồng mỗi hợp đồng. Mặc dù một phần tiền được sử dụng cho chương trình, phần lớn lại bị chiếm dụng hoặc chuyển sang phục vụ mục đích cá nhân, bao gồm các khoản đầu tư vào chứng khoán và bất động sản.

Quá trình khám xét cũng thu giữ nhiều tài liệu quan trọng, từ sổ tiết kiệm đến giấy tờ bất động sản và chứng nhận trái phiếu, làm rõ hành vi phạm tội có tổ chức và liên kết rộng của nhóm này. Điều tra cho thấy, nhóm đối tượng thậm chí đã cấu kết với một số phóng viên từ các báo khác nhằm mở rộng phạm vi hoạt động và chia sẻ lợi ích phi pháp.

Vụ án khởi đầu khi Công an tỉnh Thái Bình phối hợp với các cục nghiệp vụ thuộc Bộ Công an tiến hành bắt giữ ông Đồng Xuân Thụ cùng các đồng phạm. Danh sách khởi tố bao gồm Phó Tổng biên tập Nguyễn Thị Ánh Hồng cùng nhiều phóng viên và nhân viên kế toán liên quan trực tiếp đến hoạt động cưỡng đoạt. Hành vi của nhóm này không chỉ gây thiệt hại kinh tế lớn cho các nạn nhân mà còn hủy hoại nghiêm trọng uy tín của nghề báo và gây tổn thất lớn đến niềm tin xã hội.

Từ vụ án này, bài học cần thiết và sâu sắc là sự cấp thiết trong việc tăng cường kiểm soát hoạt động báo chí, đặc biệt đối với các vấn đề tài chính liên quan đến các chương trình mang tính xã hội. Sự lạm dụng quyền hạn nghề nghiệp không chỉ tạo ra hệ quả tiêu cực cho các cá nhân, tổ chức bị nhắm đến, mà còn làm tổn hại đến đạo đức và giá trị cốt lõi của báo chí. Chỉ bằng cách tăng cường tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và tuân thủ các nguyên tắc nghề nghiệp, báo chí mới có thể duy trì uy tín và hoàn thành trọng trách cao cả đối với xã hội.