CHUYỆN LÃNG PHÍ -

LâmTrực@

Đọc bài “Có một ‘bãi rác’ nghìn tỉ trên biển Việt Nam” mà thấy xót xa quá. Tiền của dân cả đấy, mồ hôi nước mắt, xương máu của dân cả đấy!

Vậy mà sao các ông tàu biển, tàu thủy vô tâm đến thế?

Ta kêu gọi chống lãng phí, chống tham nhũng mà cái lãng phí tới hàng ngàn tỉ như thế này mà sao không thấy chống?

Đọc bài, được biết ở ta, hiện có không ít những con tàu tiền tỉ đang trở thành rác lang thang trên biển.

Chúng ta từng có những con tàu nghiên cứu biển rất hiện đại như con tàu Biển Đông cùng lớp với Nansen và vài chiếc khác mà Na Uy đã đóng cho ta. Họ vẫn dùng tốt, còn con tàu này nghe nói ta xếp xó từ lâu!.

KS Đỗ Thái Bình

KS Đỗ Thái Bình nhớ lại, với tàu nghiên cứu Biển Đông, đã có lần ông đặt chân lên đó để bảo dưỡng các bè cứu sinh bơm hơi. Nay nó vắng bóng trên tất cả các trang mạng tiếng Việt, kể cả trang danh sách tàu của Đăng Kiểm VR. Nó có phải là đồ vứt đi như nhiều thứ viện trợ khác của phương Tây không, không thích hợp với “điều kiện của ta, con người ta, đặc thù Việt Nam?’. Bức xúc, ông nói:

Tôi cố công tìm hiểu con tàu Biển Đông này, và chỉ có thể tìm nó bằng tiếng Anh còn tiếng Việt duy nhất có bài báo ca ngợi chuyến cứu con tàu này vào năm 2003.

Theo KS Bình, khởi nguồn con tàu này là tàu Dr. Fridtjof Nansen theo chương trình hợp tác giữa Norad Na Uy và Tổ chức Lương Nông LHQ FAO. Tàu được đóng tại nhà máy Mjellem Karlsen, thành phố đóng tàu Bergen, Na Uy với giá đóng 14.850.000 Kr Na Uy, cộng thêm giá thiết bị khoa học và đánh cá vào khoảng 16.500.000 Kr nữa (tương đương với khoảng 66.000.000 Kr vào năm 1995, nếu tính theo đô la Mỹ là 12.500.000 USD). Tàu Biển Đông có chiều dài 47.50m,rộng 10.30m, mớn nước tối đa 4.30m, dung tải 495GT, số IMO 7504251 hô hiệu XVUW. Tàu đóng năm 1976, được giao cho Việt Nam năm 1982.

Không biết con tàu này được khai thác tới cỡ nào, sau vụ tai nạn tàu Biển Đông bị cuốn lưới vào chân vịt, chỉ thấy nó xuất hiện trong lần hợp tác nghề cá Việt Trung và bây giờ không rõ con tàu nằm tại đâu.

Ngoài ông Bình, GS.TS Nguyễn Đức Hùng, Học Viện hàng hải Australia cũng nhắc về chuyện 7 con tàu hoang mà Vinashin đang tìm cách bán sắt vụn. Ngay cả đại diện ngành vận tải hàng hải Việt Nam cũng phải thừa nhận có tới cả đội tàu biển Việt Nam “tuổi cao”, tình trạng kĩ thuật kém không thể nhổ neo.

Tính sơ sơ, từ năm 2006, Vinashin đã để Tổng Cty CNTT Nam Triệu nhận bàn giao tàu Bạch Đằng Giang từ Cty TNHH 1 thành viên Vận tải Viễn Dương với giá trị khoảng 155 tỷ đồng nhưng tàu vẫn không thể nhổ neo do đã hư hỏng. Hay, trong 2 năm, 2006 và 2007, Cty TNHH một thành viên Vận tải Viễn Dương thuộc Vinashin mua một lúc 10 tàu vận tải biển với tổng số tiền là 3.136 tỷ đồng (gần 200 triệu đô la). Số tàu này đều có tuổi đời trên 15 năm. Vì chúng “quá tuổi” nên không được đăng kiểm tại Việt Nam. Hiện tại, số tàu này đang được treo cờ nước ngoài (Panama, Tuvalu, Liberia) để tham gia hoạt động vận tải.

Chỉ tính riêng Tổng công ty Hàng Hải Việt Nam Vinalines, giai đoạn 2005-2010, đã mua 73 tàu của nước ngoài, đã qua sử dụng với tổng số vốn đầu tư là 22.853 tỷ đồng. Trong đó có 17 tàu đã cũ nát không được phép đăng ký tại Việt Nam. Đó đích thị là một sự lãng phí lớn, và ai sẽ phải chịu trách nhiệm? Hay tất cả là do Dương Chí Dũng làm sai?

Đó mới là lãng phí tiền bạc, nhưng từ chuyện lãng phí tiền bạc của dân, dẫn đến mất lòng tin của dân sẽ là câu chuyện hoàn toàn khác, và tính nguy hiểm sẽ nhân lên gấp bội. Mong các nhà quản lý kinh tế sáng suốt và thật tâm đi cho dân được nhờ.

Chuyện đầu tư sai bản thân nó đã là một sự lãng phí vô sỉ. Nhưng xử lý sai hậu quả lại cũng là một câu chuyện lãng phí cần bàn.

Những câu chuyện lãng phí như trên thì án tử hình cũng không xóa được tận gốc.

Theo tôi, vấn đề nằm ở khâu cán bộ, và sẽ có 1 entry bàn sâu về vấn đề này. Trước mắt ta hi vọng vào sự sáng suốt của những người có trách nhiệm và sự nghiêm minh của luật pháp.